การทำบ่อปลาไม่ว่าจะเป็นบ่อเลี้ยงเพื่อการค้า หรือบ่อสวยงามในบ้าน สิ่งสำคัญไม่ใช่เพียงการเลือกสายพันธุ์ปลาและอาหารเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการจัดการสภาพแวดล้อมในบ่อด้วย หลายครั้งบ่อปลาที่ดูสวยงามกลับมีปัญหาซ่อนอยู่ เช่น น้ำเขียว น้ำรั่วซึม หรือปลาอ่อนแอจนเสี่ยงตาย ปัญหาเหล่านี้ส่วนใหญ่เกิดจากการเลือกวัสดุปูบ่อที่ไม่เหมาะสมและการดูแลรักษาที่ไม่ถูกวิธี

1. น้ำเขียว
น้ำเขียวเกิดจากการที่บ่อมีสารอาหารสะสมมากเกินไป เช่น เศษอาหารปลา หรือมูลปลาที่ไม่ถูกจัดการ เมื่อมีแสงแดดส่องลงมา สาหร่ายและแพลงก์ตอนพืชก็จะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้น้ำกลายเป็นสีเขียวขุ่น ปัญหานี้อาจทำให้ออกซิเจนในน้ำไม่เพียงพอ และปลาเกิดความเครียดได้ การใช้ พลาสติกปูบ่อเกรดคุณภาพ จะช่วยควบคุมพื้นบ่อ ลดการซึมของสารอินทรีย์ลงดิน ทำให้จัดการน้ำได้ง่ายขึ้น และลดความเสี่ยงการเกิดน้ำเขียว
2. น้ำรั่วซึม
น้ำรั่วซึมถือเป็นปัญหาที่ทำให้เกษตรกรเสียต้นทุนสูง เพราะต้องเติมน้ำอยู่บ่อย ๆ และยังทำให้คุณภาพน้ำไม่คงที่ ส่วนใหญ่เกิดจากการใช้วัสดุปูบ่อที่ไม่เหมาะสม เช่น พลาสติกบางเกินไปหรือไม่มีคุณสมบัติป้องกันการซึม การเลือกใช้ พลาสติกปูบ่อ PE หรือ PVC เกรด A ที่มีความหนาแน่นสูงและทนต่อแรงดันน้ำ จะช่วยป้องกันปัญหานี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3. อุณหภูมิไม่คงที่
บ่อที่อยู่กลางแจ้งมักได้รับผลกระทบจากอากาศภายนอกโดยตรง หากวัสดุปูบ่อไม่ช่วยควบคุมอุณหภูมิ น้ำในบ่อจะร้อนเกินไปในตอนกลางวันและเย็นเกินไปในตอนกลางคืน ความผันผวนนี้ทำให้ปลามีความเครียด กินอาหารน้อยลง และเสี่ยงต่อการติดเชื้อ การเลือกพลาสติกที่มีคุณสมบัติสะท้อนรังสี UV และทนต่อสภาพอากาศจึงช่วยรักษาอุณหภูมิของน้ำให้เหมาะสม
4. ออกซิเจนในน้ำไม่เพียงพอ
ปัญหานี้เป็นผลพวงจากทั้งน้ำเขียวและการสะสมของเศษอินทรีย์ หากน้ำในบ่อมีการเน่าเสียหรือขุ่นมากเกินไป ระดับออกซิเจนจะลดลงทันที ทำให้ปลาอ่อนแอและตายได้ง่าย นอกจากการติดตั้งระบบเติมอากาศแล้ว การเลือก พลาสติกปูบ่อคุณภาพสูง ก็มีส่วนช่วย เพราะพื้นบ่อที่สะอาดและไม่รั่วซึมจะทำให้การควบคุมคุณภาพน้ำง่ายขึ้น และลดโอกาสเกิดการเน่าเสีย
วิธีป้องกันปัญหาบ่อปลาอย่างยั่งยืน
การแก้ไขปัญหาเหล่านี้สามารถทำได้ตั้งแต่ต้นทางด้วยการเลือกวัสดุปูบ่อที่เหมาะสม พลาสติกปูบ่อที่ดีควรมีคุณสมบัติทนทานต่อแสงแดดและสารเคมี ป้องกันการรั่วซึมได้ดี และมีความหนาแน่นเพียงพอ เช่น พลาสติก PE เกรด A หรือพลาสติก PVC ที่ออกแบบมาสำหรับงานเกษตรโดยเฉพาะ นอกจากนี้ควรมีการดูแลบ่ออย่างสม่ำเสมอ เช่น การเปลี่ยนน้ำบางส่วน การควบคุมปริมาณอาหารปลา และการตรวจสอบคุณภาพน้ำ
สรุป
บ่อปลาที่สวยงามและได้ผลผลิตดีไม่ได้ขึ้นอยู่กับการให้อาหารเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับการจัดการสิ่งแวดล้อมในบ่อด้วย ปัญหาน้ำเขียว น้ำรั่วซึม อุณหภูมิไม่คงที่ และออกซิเจนไม่เพียงพอ ล้วนสามารถป้องกันได้หากเลือกใช้ พลาสติกปูบ่อคุณภาพ ที่เหมาะสมตั้งแต่แรก การลงทุนกับวัสดุปูบ่อที่ได้มาตรฐานจึงไม่ใช่ค่าใช้จ่ายที่สูญเปล่า แต่เป็นการสร้างความยั่งยืนให้กับการเลี้ยงปลาในระยะยาว